Ga mee met Danielle Braun op een boeiende reis naar het wezen van cultuur. Je leert hoe mensen culturen vormen en hoe culturen op hun beurt mensen vormen. Exotisch ver weg en tegelijkertijd vol praktijkvoorbeelden en praktische tips voor de eigen organisatie. Een boeiend verhaal vol mooie beelden en verhalen. Naar je eigen organisatie kijken door het oog van de antropoloog. Door deze antropologische bril zie je nog scherper wat er werkelijk speelt in de dynamiek van de organisatie. Alsof je van zwart-wit- naar kleurentelevisie omschakelt. Je leert wat organisatiecultuur nu eigenlijk is, hoe je kernwaardes afstemt. Je gaat op zoek naar de totem van jouw organisatie en leert dat tribes niet in twee maar in drie stappen veranderen. Danielle zoomt in op hoe je verbinding maakt met cliënten, medewerkers en netwerkpartners. Je stapt de zaal anders uit dan je er in kwam. Je wordt een beetje antropoloog. Ga je mee op reis?

Danielle Braun studeerde klassieke culturele antropologie. Ze specialiseerde zich in de dynamiek van politiek religieuze systemen in Afrika en Azië. Halverwege haar studie werd ze gegrepen door het inzicht dat rituelen en omgangsvormen bij bedrijven en organisaties “om de hoek” minstens even indrukwekkend en functioneel zijn als die van verre vreemde volken. Haar onderzoeksobjecten veranderen van totempalen en vooroudergeesten naar de magie van planning- en control systemen en de bezieling van leiders in organisaties. Ze combineerde de klassieke antropologie met organisatiekunde en studeerde als een van de eersten in Nederland af als corporate antropoloog. Haar antropologische veldwerk deed ze anderhalf jaar lang achterin de politieauto. Daar leerde ze het klappen van de zweep van het onderzoekswerk én van de straat kennen. Danielle promoveerde in 1996 op een onderzoek naar organisatiecultuur en sturing binnen de politie met een proefschrift “Sturingsperikelen in de Politieorganisatie”. Danielle vervolgde haar loopbaan als adviseur binnen de politie en een groot consultancybureau en als leider in de asielopvang en de lokale overheid. Op sociale media en haar website publiceert ze, blogt ze en fotografeert ze over haar reizen.

Het krijgen van een baby is één van de grootse veranderingen die ouders meemaken in het leven. Wanneer ouders een baby krijgen die doof of slechthorend is, stappen zij vaak een nieuwe wereld in. Hoe maak je contact met je baby en hoe stimuleer je de ontwikkeling? Video-hometraining (VHT) is een methodiek die ingezet kan worden om het intuïtief ouderschap en het vertrouwen van deze ouders in hun ouderschap te vergroten. In het project Kijk je mee? is het effect van kortdurende VHT (K-VHT) bij gezinnen met een dove of slechthorende baby tussen de 2-6 maanden onderzocht. Wat is het effect van VHT op de ouderlijke sensitiviteit, de wederkerigheid in het contact en het zelfvertrouwen van ouders? In de presentatie deelt Hannah Lumby, moeder van een slechthorende dochter, haar ervaringen over het ouderschap van een slechthorende baby. Vervolgens worden de onderzoeksresultaten van Kijk je mee? gepresenteerd en beelden van de VHT sessies getoond.

Margaret van Ruitenbeek (NSDSK) en Joke Hoek-Vos (Pento) zijn beiden opleider VHT en binnen het onderzoeksproject Kijk je mee? degenen die de interventie in de gezinnen met een doof/slechthorend baby’tje bieden. Hannah Lumby is moeder van een slechthorende dochter. Evelien Dirks is programmaleider doof/slechthorend bij de NSDSK en doet onderzoek naar de vroege ouder-kindinteracties van dove en slechthorende kinderen. Zij is de projectleider van Kijk je mee?

In 2003 kwam Elle Struijf in contact met het bewezen effectieve, Amerikaanse programma Nurse Family Partnership (NFP). Na een werkbezoek aan NFP met collega’s van het NCJ, kregen zij uiteindelijk toestemming om dit programma in Nederland uit te rollen onder de naam VoorZorg; een bewezen effectief, intensief en preventief programma voor het verpleegkundig huisbezoek aan gezinnen die te maken hebben met een cumulatie van risicofactoren in het verleden en het heden en waarvan de vrouw zwanger is en het kind zelf wil gaan opvoeden.

NFP werkte met uitgewerkte draaiboeken voor de toepassing van VoorZorg. Maar het programma dat NFP gebruikte om de hechting te stimuleren was in Nederland niet bruikbaar. Vanuit de projectgroep en deskundigen is toen VHT-VoorZorg ontstaan. Tijdens deze presentatie zal Elle ingaan op de vorm en het beleid ten aanzien van VHT-VoorZorg.

Danielle Groot gaat aan de hand van beelden de praktijk toelichten. Zij neemt je mee in de begeleiding en ondersteuning van een gezin bestaande uit een moeder, vader en een baby (dochter). Het gezin heeft te maken met diverse problemen en is daarom in aanmerking gekomen voor VoorZorg. Danielle richt zich in de beelden op vader en op het opbouwen van een band met zijn dochter. Hij voelt zich regelmatig gestrest en onmachtig. Aan de hand van de getoonde beelden laat Danielle zien wat de inzet van VHT-VoorZorg voor dit gezin kan betekenen: de band tussen vader en dochter en het gevoel van goed en betekenisvol ouderschap wordt versterkt door klein en nauwkeurig te kijken, de contact-initiatieven te laten zien en de betekenis hiervan te benoemen.

Elle Struijf  is arts Maatschappij en Gezondheid. Ze heeft al haar hele leven affiniteit met gezinnen met jonge kinderen en gezinnen in moeilijke situaties. In haar werkzame leven heeft ze veel met deze doelgroep gewerkt in diverse functies binnen de jeugdgezondheidszorg. Sinds 2023 is zij met pensioen.
Danielle Groot werkt bij de GGD Hollands Noorden, eerst als jeugdverpleegkundige en sinds 2011 als VoorZorgverpleegkundige. Ze is tevens inhoudelijk coördinator van het project ‘Nu Niet Zwanger’ en al 20 jaar VHT-er.

De presentatie van Karine Zuidgeest heeft als doel deelnemers in vogelvlucht mee te nemen in de methodiek NIKA en zal zich met name richten op deelnemers die nieuwsgierig zijn naar de methodiek. Aan de hand van casuïstiek wordt antwoord gegeven op vragen als: wat is NIKA eigenlijk? Voor welke cliënten is het geschikt? Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen met andere video-feedbackmethodes? Ook zal er aandacht worden besteed aan de volgorde van behandeling: wanneer zet je NIKA in en wanneer bijvoorbeeld traumabehandeling van de ouder?

Tot slot wordt besproken hoe NIKA aanvullend kan zijn op andere gehechtheidsinterventies.

Karine Zuidgeest is Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP, GZ-psycholoog en EMDR-behandelaar. Ze werkt al meer dan 20 jaar in de jeugdhulpverlening als gedragswetenschapper, diagnosticus en behandelaar. Binnen de jeugdhulpverlening heeft ze gewerkt met kinderen en hun ouders binnen alle leeftijdsgroepen, zowel vanuit een residentiële als ambulante setting. Momenteel is ze tevens verbonden aan de Universiteit van Leiden als gastonderzoeker. Sinds 2019 is ze als zelfstandige aan het werk, waarbij ze zich met name richt op kinderen in complexe opvoedsituaties waarbij veelal sprake is van een (dreigende) kinderbeschermingsmaatregel.

De werkdruk verminderen door het werktempo te vertragen? Dat lijkt in eerste instantie helemaal niet logisch voor de harde werkers in de zorg. Ze willen regelen, aanpakken en de handen uit de mouwen steken. Maar welke uitwerking heeft deze energie op bewoners? En hoe zetten we dit om naar concrete vaardigheden? Aan de hand van prachtige praktijkbeelden, gecombineerd met theorie over de werking van het brein, laten Reina de Wilde en Thirsa Veltrop zien hoe vertragen en aansluiten zorgt voor meer geluksmomenten voor zowel bewoners, medewerkers, als ook voor het team. De informatie in de presentatie wordt, vanwege de brede werkervaring van Reina en Thirsa in bijvoorbeeld het (speciaal) onderwijs, kinderopvang en jeugd en gezin, gekoppeld aan meerdere werkvelden.

Reina de Wilde startte 28 jaar geleden als VHT-er bij gezinnen in de thuiszorg en sinds 25 jaar is zij opleider VHT/VIB. Daarnaast werkt Reina al ruim 8 jaar in de ouderenzorg, ze geeft trainingen  rondom (team)communicatie, ontwikkeling en videocoaching m.b.t. onbegrepen gedrag bij ouderen.

Thirsa Veltrop is sinds 2014 werkzaam als Marte Meo video-interactietrainer en opleider. Na 14 jaar werkzaam te zijn geweest als docent en pedagoog in het (speciaal) onderwijs, heeft zij 8 jaar geleden de overstap gemaakt naar de ouderenzorg. Hier verzorgt zij training en coaching op het gebied van (team)communicatie en het ondersteunen van ouderen met onbegrepen gedrag.

BELANGRIJK: neem een mobiele telefoon mee met internettoegang en een koptelefoon of oortjes.

Auris is een expertiseorganisatie die onderwijs, begeleiding en zorg binnen het gezin biedt aan kinderen, jongeren en volwassenen met gehoor-, spraak- en taalmoeilijkheden. Binnen Auris zijn VR-filmpjes ontwikkeld met als doel in de huid te kruipen van het kind met TOS en slechthorendheid. VR kan op een simpele en effectieve wijze zorgen voor de transfer van theorie naar praktijk; VR als start om het begrip te vergroten, meer te willen leren over TOS en slechthorendheid en hierop het handelen aan te kunnen passen.

Tijdens deze workshop nemen Sarah van Leeuwen en Kirsten van Os je met VR mee naar de innerlijke wereld van een kind met TOS en slechthorendheid. Zij delen theoretische basiskennis over TOS, laten je met VR ervaren welke gedachtes er in een kind met TOS of slechthorendheid om kunnen gaan en zoomen in op ervaringen van de kinderen en ouders binnen de VR-filmpjes.

Na afloop van deze workshop heb je kennis opgedaan over TOS en door middel van VR zicht gekregen op de innerlijke denkwereld van kinderen met TOS en kinderen die slechthorend zijn.

Sarah van Leeuwen en Kirsten van Os zijn ambulant dienstverleners bij Auris.

Deze workshop geeft je een ‘kijkje in de keuken’ van Sherborne Samenspel. Bij Samenspel wordt bewegings- & contactspel gebruikt om ouder en kind in hun kracht te zetten en hechting te bevorderen. Belangrijk onderdeel hiervan is het versterken van de co-regulatie. De mogelijkheden daartoe worden vergroot door de combinatie van bewegingsspelsessies met videofeedback. In de micro analyse van de bewegingssessies wordt hierbij ingezoomd op de lichaamstaal. Het lichaam vertelt het verhaal dat er van binnen beleefd wordt. In deze workshop laten Lonneke van Elburg en Stefanie van Ruijven beelden zien van Samenspel en gaan zij interactief aan de slag met micro analyse van deze beelden. Ze leggen hierbij de focus op het herkennen van signalen van stress. Hoe kunnen we in de lichaamstaal zien of een cliënt in een vecht- of vluchtstand staat of wellicht in een freeze stand dreigt te raken? En hoe kunnen de ouders, maar ook hulpverleners, hierop inspelen? In deze workshop krijg je een proevertje van lichaamsgerichte interventies die kunnen worden ingezet om een gevoel van veiligheid te vergroten, waardoor cliënten nóg meer profiteren van de interventie.

Hechter! verzorgt trainingen op het gebied van trauma en hechting, met als specialisatie lichaamsgericht werk (o.a. Sherborne Bewegingspedagogiek, Sherborne Samenspel, Samentijd en traumasensitief hulpverlenen/opvoeden/lesgeven). www.hechter.nu

Lonneke van Elburg en Stefanie van Ruijven zijn de drijvende kracht achter Hechter! Zij werken beiden ruim 20 jaar in de zorg, o.a. in de verstandelijk gehandicaptenzorg, jeugdhulpverlening en GGZ. Momenteel heeft Lonneke haar eigen orthopedagogische praktijk van waaruit zij ambulant gezinnen begeleidt en daarnaast lichaamsgerichte groepstrainingen verzorgt, bijv. op de basisschool en vluchtelingenopvang. Stefanie is als gezinsbehandelaar werkzaam op een polikliniek voor complex getraumatiseerde kinderen en hun ouders. Zij geeft hier, naast Samenspel, ook Theraplay en Mindful Parenting.

Jessica Boerema heeft veel ervaring opgedaan met de methodiek ‘video-interactiebegeleiding’ (VIB). Zij geeft een inkijkje in de specifieke mogelijkheden van deze methodiek binnen een ziekenhuissetting waar VIB in eerste instantie werd ingezet bij ouders van een prematuur geborene, tijdens de follow up van deze doelgroep én bij excessief huilende baby’s. Later werd dat uitgebreid, Jessica mocht toen een psychosociale zorgpoli starten. Daar begeleidde zij ouders van kinderen die zich presenteerden met poep-, plas-, eet- en slaapproblemen.

Jessica heeft het werken met de methodiek als zó inspirerend ervaren dat dat ervoor heeft gezorgd dat zij ook met beelden is gaan werken in haar eigen praktijk ‘Contact in Beeld’. Zij geeft nu trainingen aan professionals die werken met ouders van een baby of jong kind in een (para-)medische setting. Zij helpt hen om ‘klein te kijken’ en de signalen van het kind goed te interpreteren om zo nog responsiever te kunnen zijn en optimale verbinding te behouden in het contact met deze kwetsbare doelgroep.

Jessica Boerema is eigenaar van ‘Contact in Beeld’ en docent bij IMH Nederland en Dunstan Babytaal Nederland.

De methodieken video-hometraining (VHT) en video-interactiebegeleiding (VIB) werden in de jaren ’70 van de vorige eeuw door Harrie Biemans ontwikkeld en geïntroduceerd. Hij heeft de vertaalslag gemaakt van wetenschappelijk onderzoek – dat werd uitgevoerd door prof. Colwyn Trevarthen – naar een methodiek om ouders te ondersteunen en te begeleiden met videobeelden. Dit wetenschappelijk onderzoek was gebaseerd op analyses van de wederkerigheid in de interactie tussen een ouder en een baby en is het fundament geworden van VHT en VIB. Biemans vatte het samen in het basiscommunicatieschema.

Marij Eliëns gaat in haar presentatie terug naar deze basis met beelden van de initiatieven die baby’s vanaf het begin nemen om zich te ontwikkelen. De getoonde beelden maakte Marij zelf recent van enkele baby’s die zij gedurende de eerste zes maanden met haar camera volgde. Aandacht voor de prille initiatieven, het ontvangen en het bevestigen ervan, geeft een kind de meeste kansen om zich goed te ontwikkelen. Hier kan het kind een leven lang profijt van hebben.